MEME KANSERİNDE YENİ GELİŞMELER: PERTUZUMAB KULLANIMI

Amerika Birleşik Devletleri İlaç ve Gıda Dairesi (FDA) yeni bir ilacın diğer organlara yüksek yayılma potansiyeli taşıyan erken evre meme kanserlerinde ameliyat öncesi kullanımına erken onay vereceğini duyurdu.

Kadınlarda en sık görülen ve kansere bağlı ölümlerde ikinci sırada yer alan meme kanserinin tedavisinde bu yüzyılın en önemli yeniliklerinin başında gelen “antikor” tedavisi her geçen gün yeni bir uygulama alanı buluyor. Geçtiğimiz yıl erken sonuçları yayınlanan bir çalışmayla gündeme gelen “pertuzumab” adlı ilacın diğer organlara yayılma (metastaz) ve ölüm riski nispeten yüksek olan HER2 adlı reseptörü yüksek oranda sentezleyen meme kanserli hastalarda ameliyat öncesi kullanımının önemli bir kısım hastada tümörü nerdeyse tamamen yok ettiği böylece hastaların ameliyat sonrası çok daha uzun süre metastazsız yaşayabileceği gösterilmişti. FDA bu sonuçlardan hareketle çalışmanın tamamlanacağı 2016 yılını beklemeden “pertuzumab”ın kullanımına erken onay vermek üzere çalışmalar yapıldığını duyurdu.

HER2 denilen reseptör aslında normal hücrelerde de bulunan, hücre büyüme ve çoğalmasını sağlayan bir protein. Bu proteine özgül olarak bağlanan bir başka protein olan “epidermal gelişme faktörü” varlığında hücre büyüyor ve çoğalıyor. Zaten HER2 adı da buaradan geliyor: Human (insan) Epidermal gelişme faktörü Reseptörü-2. Kanser hücrelerinde bu reseptörü sentezleten gen bölgesinde aşırı çoğalma oluyor ve sonuçta bir hücre gereğinden çok daha fazla sayıda reseptör barındırdığında kontrolsüz büyüyor ve çoğalıyor.

Meme kanseri tanısı alan kadınların ancak %20-25’inde HER2 aşırı miktarda bulunuyor. Bu grup hastalarda tümörün seyri ne yazık ki daha hızlı oluyor. Erken dönemde diğer organlara (en sık olarak kemik, akciğer, karaciğer ve beyin) yayılım (metastaz) oluyor. Ayrıca meme derisinde ve koltukaltında da tümörün nüksetmesi (yinelemesi) ihtimali daha yüksek.

İşte bu grup hastalarda yani HER2’yi yüksek oranda barındıran tümörlü hastalarda bu reseptörün etkinliğini engelleyen antikor yapısında olan pertuzumab ile tedavinin diğer ilaçlarla birlikte kullanıldığında tümörün büyümesini ve yayılmasını önlediği hatta bir kısım olguda tamamen yok ettiği görülmüştü. Bu tedaviye cerrahi tedavi sonrası bir yıl daha devam ediliyor.

Bu tedavi kesinlikle tüm meme kanserlerinde uygulanacak bir tedavi değil. (HER2 pozitif tümörlerde işe yarıyor). Ayrıca kesinlikle cerrahi tedaviye alternatif de değil. Çünkü tümörün kaynaklandığı dokunun çıkarılması ilerleyen yıllarda tümörün yinelemesinin önlenmesi açısından vazgeçilmez bir tedavi.

Bu tedavi hangi hastalarda uygulanabilir? Öncelikle HER2 pozitif olmalı. Tümör çapı 2 cm’den büyük olmalı. (Daha küçük tümörlerde cerrahi tedavi hala en etkin tedavi.) Koltuk altı lenf bezlerine yayılmış tümörlü olgular. Enflamatuar meme kanserli hastalar. (Memede enfeksiyon gibi görüntü veren bir tür kanser.)

İlerleyen dönemde bu uygulamanın yaygınlaşması ve yeni çalışma sonuçlarının açıklanmasıyla meme kanserinin tedavisinde son elli yılda elde edilen başarının çok daha ileri taşınacağını düşünüyoruz.